Een narratief literatuuroverzicht
Een gezonde mond is een essentieel onderdeel van het algehele welzijn van een kind. In het artikel A narrative review on advancing pediatric oral health: Comprehensive strategies for the prevention and management of dental challenges in children (Han et al., 2025) brengen de auteurs het belang naar voren van het gebruik van evidence-based preventieve strategieën om een goede mondgezondheid te bevorderen en te behouden. Een goede start is de sleutel tot een gezond gebit voor het leven.
Uitdagingen op het gebied van mondgezondheid bij kinderen
Uit gegevens van de Global Burden of Diseases, Injuries, and Risk Factors Study blijkt een toename van cariës in het blijvende gebit bij kinderen van 5 tot 14 jaar. Wereldwijd is cariës bij kinderen een hardnekkig gezondheidsprobleem. In gemeenschappen met lage inkomens maken barrières zoals financiële beperkingen, beperkte toegang tot zorg en een laag bewustzijn onder ouders effectieve preventie moeilijk. Zweden lijkt een van de uitzonderingen te zijn; het percentage cariësvrije 6-jarigen is momenteel 83% en voor 12-jarigen is het 72%.
Hoewel cariës het grootste probleem is als het gaat om de mondgezondheid van kinderen, zijn er ook andere uitdagingen. Deze variëren met de leeftijd en beginnen met tandpijn en gaan verder met vertraagde eruptie, gebitstrauma's, verschillende malocclusies die leiden tot orthodontische behandeling en inadequate poetsgewoonten die leiden tot gingivitis. Om de mondgezondheid bij kinderen te verbeteren, hebben we een aanpak op maat nodig die rekening houdt met de leeftijd.
Een aanpak op maat voor betere mondgezondheidsresultaten
Om gebitsproblemen te voorkomen zijn leeftijdsspecifieke mondhygiëneprogramma's en kosteneffectieve strategieën voor de gezondheidszorg nodig, zoals voorlichting over het juiste gebruik van fluoride en tandenpoetsen op school. Een voorbeeld van cariëspreventie is fluoridelak, dat effectief is voor kinderen van 3 tot 6 jaar, terwijl mondspoeling met fluoride een eenvoudigere en kosteneffectievere optie kan zijn voor kinderen vanaf 7 jaar, omdat het kan worden opgenomen in hun dagelijkse routines.
Vandaag de dag kunnen digitale hulpmiddelen een rol spelen bij preventie en is aangetoond dat ze het poetsgedrag van kinderen en hun betrokkenheid bij de mondhygiëneroutine verbeteren. Poetsen moet leuk zijn!
Ouders spelen een sleutelrol
Ouders of verzorgers voorlichten vermindert het risico op cariës op jonge leeftijd. Een gezond, suikerarm dieet en een goede mondhygiëne zouden een verplichting voor het hele gezin moeten zijn. Onderzoek toont aan dat gedeelde ervaringen, zoals samen eten en bewegen, positief gezondheidsgedrag bevorderen. Ook tandenpoetsen onder toezicht van de ouders en ouders met een goede mondhygiëne worden in verband gebracht met een lager risico op cariës bij kinderen.
In Zweden moedigen we ouders aan om hun kinderen te helpen met tandenpoetsen tot ze 10-12 jaar oud zijn.
Vergeet niet over eten en drinken te praten! Gezond eten is niet alleen goed voor ons gebit, maar ook voor een stabiele bloedsuikerspiegel en een gezond gewicht, wat veel beter is voor onze algehele gezondheid. Volwassenen met diabetes lopen een hoger risico op tandvleesontsteking, wat ook de noodzaak onderstreept van individuele mondgezondheidsinterventies. Suikerhoudende snacks verhogen de groei van bacteriën en de zuurproductie en kunnen het beste worden vermeden. Onderzoeken tonen aan dat kinderen die meer dan drie keer per dag suikerhoudende snacks eten twee keer zoveel risico lopen op cariës dan kinderen met een lagere suikerinname.
Wat moeten we dan aanraden? Een uitgebalanceerd dieet dat rijk is aan essentiële voedingsstoffen zoals calcium, fosfor en vitamine A, C en D. Voorbeelden vind je onderaan de pagina.